BIJVANGST
November 2019
Agritoy 4
De oorspronkelijke bezetting van Oud Nieuws is net terug van een trip als vanouds. Tammo en ik zijn namelijk naar Spalding geweest, een beurs waar je meestal wel met mooi spul weer van terug keert. Vooral de april editie van dit jaar was goed voor twee vondsten waar je normaal gesproken jaren op kan teren: een Someca SOM20 van Sevita en superzeldzame Mignon Allgaier set. Meer hierover in toekomstige afleveringen. Ik hoor u denken: wat een vondsten de laatste tijd! Dat kan kloppen, want 2019 kan de boeken in als recordjaar wat dat betreft. Groot aandeel hierin is natuurlijk de Sgorbati Zetor en de bijvangst.
Daarom vervolgen we deze aflevering ons avontuur in Italië, en gaan terug naar het moment in Franco’s garage. Daar stond in dozen verpakt dus de rest van de verzameling van Zubini. Een bonte mix van vanalles en nog wat: Siku modellen uit de jaren 80 en 90, veel 1/43 maar ook heel veel grondverzet (NZG, Conrad etc.), en ook speelgoedtrekkertjes in alle schalen die in de trekkerbijbel staan onder het hoofdstuk ‘obsolete toys’. Een ware schatkamer natuurlijk, want wat is er nou mooier om alle dozen te doorzoeken en je te laten verassen. Franco gaf aan dat alles in de garage in principe te koop was, dus dat was natuurlijk helemaal een feest! In een doorzichtige plastic kist zag ik een doosje zitten in typische jaren 60 stijl. Bij het uitpakken bleek dit een plastic promotiemodel te zijn van de Hanomag B70AF wiellader gemaakt door Cursor. Als nieuw, met uitlaat nog in het originele papieren zakje.
De Avto van Minialuxe.
Franco opende vervolgens een verhuisdoos, waar ‘zomaar’ een Mont Blanc Mc Cormick 624 en een rode Minialuxe AVTO uit tevoorschijn kwamen! Allebei in originele doos, en zo te beoordelen ook zelden het daglicht gezien. Dan valt mijn oog ineens op iets speciaals… tussen een lading kleine modelletjes in zo’n laag frisdrankkarton staat achteloos een Hanomag R16 van Wiking, werkelijk helemaal ongeschonden! Het doosje is er vast ooit bij geweest, maar waarschijnlijk bij alle verhuizingen verloren geraakt… Op mijn vraag aan Franco of hij het wil verkopen komt zijn reactie: ‘It’s a gift!’ Ik kon mijn oren niet geloven… Ook in een rommeldoosje verstopt zat het lichtblauwe eenassige aanhangertje van REX. Helaas in eerste instantie zonder dissel met het steunwieltje, maar niet veel later duikelen we dit onderdeel op uit weer een andere doos. We doorzoeken een volgende doorzichtige kist met op de bodem een oranje Lanz Iberica van Paya, met aanhanger als set. Ook weer als nieuw in doos met het sleuteltje voor de opwindmotor er nog bij. In dezelfde kist zit een ander topstuk en het tweede exemplaar die ik ooit heb gezien! Namelijk de Mc Cormick 423 gemaakt in Joegoslavië door NIPLAST. De eerste keer dat we dit model tegenkwamen was bij Ray Crilley, en al eerder beschreven in Agritoy 2 van 2019. Duidelijk wordt dat Zubini de leverancier was van dit model in Ray’s collectie.
Mc Cormick 423 uit Joegoslavië
In vorig Oud Nieuws al aangestipt is de hoeveelheid modellen uit Oost Europa in Zubini’s verzameling, mede te verklaren doordat Trieste op de drempel van de Balkan ligt. Ik weet niet of ik dit eerder heb genoemd, maar Fabio Zubini werkte bij een oliemaatschappij en kwam als vertegenwoordiger veel bij landbouwmachine fabrikanten. Daar kreeg hij dan vaak een model als geschenk en zo is de collectie ontstaan. Waarschijnlijk hoorde de Balkan ook tot zijn werkgebied en is het gehalte Oost Europese modellen zodoende navenant. Ook uit deze regio, namelijk uit Roemenië, is een plastic UTB modelletje in bonte kleurstelling. Waarschijnlijk is het type 500 en ongeveer schaal 1/50. We hadden het destijds al gespot en toen was het model compleet met een heel aardige zaaimachine. Helaas ontbrak deze nu, maar een aantal weken na ons bezoek werd ik verrast door een berichtje van Franco dat het zaaimachientje was opgedoken en hij mij deze zou nasturen!
Hanomag R16 van Wiking, Deutz D15 van Hausser en het bijzondere UTB modelletje
We gaan van Roemenië naar Hongarije. Tevoorschijn komt een plastic model van een rode Dutra D4K, compleet met doos. Bekend zijn o.a. lichtblauwe en donkerblauwe varianten. Als je zo alle dozen doorzoekt blijkt wel in dat de verzameling altijd uitstekend bewaard is gebleven, en dat sommige modellen misschien ooit maar een keer uit hun doosjes zijn gehaald en daarna voorgoed veilig opgeborgen. Dat dit zelfs gebeurde met complete postpakketjes wordt illustreert door de volgende vondst… en eentje die nu een bijzonder plekje inneemt in mijn verzameling. Uit een van de kisten komt een pakketje versiert met stempels, labels en een rood lakzegel! De inhoud is een cast iron model van een Fordson, waarschijnlijk een latere kopie van een Arcade. Ook een visitekaartje zit erin, van ene Raymond E. Crilley. Als we het pakje nader onderzoeken blijkt dat deze in 1982 is verstuurd door Ray naar Zubini! Dit pakje symboliseert letterlijk de ruilhandel tussen deze grootheden. Zijn inhoud vertegenwoordigt verder geen grote waarde of een enorm bijzonder model. Het had elk ander model mogen zijn wat mij betreft. Dit pakje vertelt een verhaal en is voor mij persoonlijk een prachtig aandenken aan deze bijzondere mannen die de verzamelaarswereld zoveel kleur hebben gegeven.
Een dierbare herinnering aan Ray én een bijzonder Italiaans avontuur
De ontdekkingstocht wordt voortgezet en niet veel later kunnen we een Hausser Deutz D15, een Ziss Deutz 06, en een ongebouwde kit in schaal 1/9 van een Protar PGS bijschrijven. Allen met originele doos. Van de Ziss blijkt een nagel van het voorwieltje te missen, maar na een tijdje zoeken door de rommelbakken wordt tot groot vermaak van de familie zelfs dit onderdeel nog teruggevonden! ‘You’re model magician’ aldus Franco! Tenslotte vinden we nog een plastic G&S Mc Cormick D430 met zeldzame ‘single box’, i.p.v. de set met aanhanger die veel vaker voorkomt.
G&S D430 met zeldzame ‘single box’
Terug in de verzamelkamer wijs ik Franco op een model die mij altijd heeft aangesproken, en die zeker thuishoort in de categorie ultra zeldzaam. Dat is namelijk de rode Fahr D180H van Wiking uit de jaren 50 in dat schitterende doosje vormgegeven als een vakwerk boerderijtje. Ik was hier al op voorbereid, inclusief ruilmateriaal. Franco ging meteen akkoord met een ruil, dus ik ben nu dus de gelukkige eigenaar van een originele Wiking Fahr in nieuwstaat! Ook dit model zal uitgebreider onderwerp zijn van een volgend Oud Nieuws.