Oud Nieuws S10E4 ‘Reuhl Caterpillar DW10’

Aardverschuivingen op de Oud Nieuws redactie…
Of het nu van het onderwerp van deze Oud Nieuws komt of niet, er zijn aardverschuivingen gaande. Nadat redacteur Hans al eens het grootste deel van z’n verzameling verkocht om zich nog meer op oud en exclusief te richten, volgt nu ook Tammo en verkoopt z’n verzameling.

Wat is er wel niet aan de hand? Niets ernstigs, laten we dat voorop stellen. Een combinatie van factoren gaf de doorslag. Ik zal ze in willekeurige volgorde vertellen: M’n verzameling was compleet, het model waar ik altijd nog naar zocht, een Sigomec MF 1195 S2 werd gevonden, er waren geen grote doelen meer in de schaal 1/32, behalve dan misschien wat kleur- en vormvarianten. Ook de vloedgolf van Chinese (UH, Wiking, Schuco, Weise) modellen van vaak moderne machines speelt mee, ik heb niet zoveel met het moderne materieel, en de klassieke modellen verschijnen in zulke enorme oplagen dat je nooit iets exclusiefs zult hebben.

Ook het feit dat bijvoorbeeld een MF 35 of 1200 van Brian Norman in één klap z’n (financiële) waarde verliest bij het verschijnen van een UH model daarvan, speelt mee. Verschillende klein-seriebouwers zijn al afgehaakt, of worden in de wielen gereden door de grote fabrikanten. De ombouwers, ooit een florerende tak van onze hobby, zijn moedeloos geworden van de Chinese detaillering, daar is niet van te winnen.

Toen ik het plan had om een nieuwe bedrijfstak toe te voegen aan m’n lasbedrijf, en daar financiering voor zocht, kwam de waarde van m’n verzameling in beeld. Die verzameling was onderhand nogal nadrukkelijk aanwezig met 1212 voertuigen, ±500 werktuigen en wat er verder nog is aan handel en onderdelen.

It is not the kill, it’s the hunt, oftewel: het bezit van de zaak is het einde van het vermaak, wijze woorden van Gijs Kool in de vorige Agritoy. Ook mensen als Arie van Hoorn, Henri Walker en Roel de Langen zijn me voorgegaan. Allevier zijn ze nog volop aanwezig in de hobby, en zo zijn we aangekomen bij het goede nieuws en tevens het einde van deze uiteenzetting: Tammo gaat ook gewoon door. Hans en ik blijven Oud Nieuws doen, en ik ben nog jaren bezig m’n verzameling te verkopen. Zelf verzamelen doe ik echter niet meer.

Het loopt tegen Zwolle, hoog tijd om eens een plaagstootje uit te delen richting beurscommissie! Ons aardverschuivende onderwerp zal wel geen trekker zijn volgens de heren, maar volgens ons voldoet het aan alle criteria, het heeft grote achterwielen, kleine voorwielen, trekkerbanden, een stoel en een stuur, en het komt van één van de beste trekkermerken ter wereld, Caterpillar! Ja, maar hij is niet bedoeld als landbouwtrekker zal het commentaar zijn. Nee, maar je kunt er wel van alles mee trekken… Dit doet Tammo denken aan wijlen z’n zwager; er stond eens een boer naar mij te kijken toen ik aldaar een reusachtige aardappelsorteermachine op een tandemasser achter m’n Rangerover laadde. De boer vroeg aan m’n zwager of hij dat wel kon trekken, “wat?” antwoordde m’n zwager, “overdwars nog wel!”

De Caterpillar DW10 klinkt en ziet er uit of hij alles ook wel overdwars kan trekken, wie daaraan twijfelt kan in Panningen of Tilligte nog regelmatig zo’n beest in actie zien. Helaas niet met de scraper die we hier laten zien, die is daadwerkelijk zo aangekoppeld dat de trekker er overdwars voor kan. De zwanehals over de achterwielen maakt dit mogelijk, net als bij de Britains Gooseneck dumper, die Tammo overigens ook al jaren verkoopt in Zwolle.

De fabrikant van dit moois is Reuhl uit Madison, Wisconsin. Het werd vanaf 1954 gemaakt in de schaal 1/24 met haarscherp gietwerk, fraaie speelfuncties en detaillering die er toe doet. Het doet denken aan de kwaliteit en uitvoering van de Britse Chad Valley en Denzil Skinner modellen. De hoofdonderdelen zijn met schroeven verbonden, zodat je ze kunt demonteren, repareren, of zoals in het geval van deze scraper kunt veranderen in een getrokken uitvoering in plaats van een halfgedragen. Er was namelijk een losse dolly te koop, die aan een iets kleinere zwanehals zat gemonteerd. Het frame van de scraper schroef je daartoe uitelkaar, en je zet de kleinere zwanehals ertussen. Zo kon hij achter bijvoorbeeld een (Reuhl) Caterpllar D7 rups worden gehangen, die dan met z’n schuifblad aan de voorkant ook meteen een andere DW10 met scraper kon opduwen aan de speciaal daarvoor aangebrachte opduwsteun achteraan de scraper. Push-pull dus! De DW10 heeft echter ook een gewone lage trekhaak, zodat de dolly-scraper ook daaraan kon, of een dolly met 3-poot woeler, eveneens van Reuhl. Je mist dan wel het onontbeerlijke opleggewicht van de scraper, dus dat zal wel niet gaan werken.

Wat moet dit geweldig zandbak-materieel zijn geweest! Alles werkt, de besturing, scraperklep open, bak aan de grond, voltrekken, heffen en scraperklep sluiten, transporteren, klep open en leegschuiven. (Zie afb.1, 2, 3). Op Youtube staan fraaie filmpjes in zwart/wit van deze krachtpatsers in actie. Krachtpatser moest je ook als bestuurder zijn, gang houden was de stuurbekrachtiging! Gevolg van die zandbak-kwaliteiten is wel dat de meeste daar ook zijn gestorven of invalide geraakt… Een onbespeelde DW10 is erg zeldzaam, een doos ervan ook. In Amerika zijn we al vaak weggelopen voor modellen die incompleet of gerestaureerd waren, waar meer dan 1500 dollar voor werd gevraagd. De meest gangbare onderdelen zijn trouwens volop verkrijgbaar bij specialisten, die je dankzij de schroeven ook nog prima kunt monteren.

Wat verder interessant is aan dit model, is dat er ook terdege plastic onderdelen gebruikt werden, vooral als dit de detaillering ten goede kwam, zoals bij de motor, kabelpulley’s en velgen. Reuhl was gewoon te goed, net zoals bij ons ook de modellen van Hausser. Dit merk maakte maar kort metalen modellen als de Deutz Intrac 2003 en de Deutz 6206, ook al in dezelfde stijl als Reuhl, zij het in 1/32. Nadat Reuhl eind jaren 50 terziele was kwamen de mallen in handen van Eska, dat later zou worden opgeslokt door Ertl. Ert /Eska veranderde het model in een DW25, en de scraper in type 42B. De ingegoten opschriften van Reuhl verdwenen, de merk- en typeaanduiding bestonden nu uit stickers. Ook dit model is al even moeilijk te vinden, althans in redelijke toestand. Ertl bood de getrokken scraper met dolly ook in een set met een D6 rups aan.

De aanhouder wint, altijd blijven zoeken is het devies, en meer van dit soort tegeltje-wijsheden zijn maar al te waar, en zo stond er maar zo een keer een DW10 te koop op Ebay, bij een antiekwinkel in de USA die een wat onhandige advertentiekop gebruikte, waardoor misschien niet iedereen ‘m heeft gezien. Midden in de nacht aan het bieden, en met een beetje geluk had Tammo een DW10! De tijd dat de douane slechts steekproefsgewijs een pakket uit de USA belast met inklaring, btw en invoerrechten is voorgoed voorbij, tegenwoordig moet dit over alles van enige waarde altijd betaald worden, hou daar rekening mee. Er werd zelfs om een factuur gevraagd, want de omschrijving ‘old toy’ op de pakbon voldeed blijkbaar niet. De Cat is inmiddels dus geen koopje meer, maar het is wel nog steeds een originele, complete en onbespeelde, al moeten we ons soms wel erg inhouden…

Het merk Reuhl is niet zo lang geleden weer nieuw leven ingeblazen, een vroeger ooit aangekondigde maar nooit gerealiseerde Massey Harris getrokken zaaimachine werd alsnog gemaakt, min of meer in de oude Reuhl-stijl.

De producten die daarna nog volgden, sneeuwscooters en een JD Scraper ‘vervallen’ echter in de trend van vandaag de dag, blisterpacks, high detail, made in China…

Met dank aan Ray Crilley, voor informatie uit z’n boek International Directory of Model Construction Equipment featuring Caterpillar.

Ray komt onze show bezoeken in Zwolle, waar hij onderandere op onze stand aanwezig zal zijn, grijp die kans en maak een praatje of laat uw boek signeren!

Tot ziens in Zwolle,

Tammo Broekema & Hans Sikkema